na lewo most na prawo most

a pomiędzy nimi ulica Mostowa

Czy ktoś (poza mną oczywiście) wie (bo ja wiem oczywiście) gdzie w Warszawie jest ulica Mostowa?
Jako, że pytanie jest banalne, to ja, żeby nadać trochę dramaturgii temu wpisowi, postawię złożone pytanie pomocnicze:
czy ktoś może wymienić nazwy wszystkich ulic w lewobrzeżnej Warszawie, z których wiedzie wjazd na most, a następnie wskazać wśród nich Mostową?

Sama nie wiem, ale spróbuję, jadąc od północy:
1. most północny – a nie, tego jeszcze nie ma
to jeszcze raz:
1. most gen.Stefana Grota Roweckiego – al.Armii Krajowej
2. most Gdański – ul.Zygmunta Słomińskiego
3. most Śląsko Dąbrowski – Al.Solidarności
4. most Świętokrzyski – ul.Tamka
5. most Poniatowskiego – Al.Jerozolimskie
6. most Łazienkowski (czy on się kiedyś nie nazywała trochę inaczej?hmm…)- al.Armii Ludowej
7. most Siekierkowski – trasa Siekierkowska (i dalej al.Wincentego Witosa)

napisałam z głowy, sprawdziłam na targeo i ciągle mi brakuje! patrzę i patrzę i ciągle nic! I im bardziej patrzę tym bardziej żadnego mostu z wjazdem z ulicy Mostowej nie widzę!

Ha! zawołam
Ha! odpowiecie

Bo też i być takiego nie może, gdyż most ten kra uniosła w siną dal roku pańskiego 1603, a było to zimą (wnoszę po krze), lub wiosną (bo zimy srogie naonczas bywały, a wiosna – wiadomo), w porze herbatki (licentia poetica Monty Pythona)
Ale był! Naprawdę był! Nawet są stosowne rysowane fotografie na jego temat, oto np. ona:

rycina ze zbiorów Biblioteki Narodowej; "Constitucie Statuta y przywileje na walnych Sejmach Koronnych od Roku Pańskiego 1550 aż do Roku 1581 uchwalone", Kraków 1581

Na tym, uważanym za najstarszy zachowany, widoku Warszawy, wyraźnie widać most, prawda? To takie w prawym dolnym rogu, na które nacierają okręty! Ach to były czasy, kiedy po Wiśle jeszcze coś pływało, oprócz kaczek-mutantów…

a tu jeszcze jedna próbka tego mostu – „fotka” kilka lat młodsza, ale ciągle jeszcze ze starego dobrego wieku XVI!

Warszawa po 1586, drzeworyt Abrahama Hogenberga według rysunku Jakuba Hofnagla
Warszawa po 1586, drzeworyt Abrahama Hogenberga według rysunku Jakuba Hofnagla

A jakby pogrzebać w wieku XVII to już tego mostu nima 🙁

Bo postał on proszę państwa jedynie 30 lat ale zanim przestał stać, to go najpierw na wyraźne życzenie króla Zygmunta Augusta wzniósł niejaki „Erasmus Cziotko, fabrikator ponlis Varszortensis„.

Uwielbiam te spolszczenia nazwisk! Prawdopodobnie w oryginale, znaczy we Włoszech, nazywał się on Giotto, ale w Polsce, znaczy w Zakroczymiu, przemianowano go na Cziotko! 🙂 To wprawdzie i tak nie przebije mojego ulubionego nazwiska, jak na razie faworyta, właściciela w 1449r kamienicy przy Jezuickiej 8, Stanisława Koziemięso, pisane z nie wiem jakiego języka: Cozyyemyasso.

Ale wracając do mostu, którego nie ma. Wyraził król Zygmunt August pragnienie most mieć w mieście (w końcu Warszawa miastem sejmowym niebawem stać się miała) to i most dostał, tyle że zdążył jedynie przechadzkę po niedokończonym dziele poczynić, ale wstęgi w 1573 roku już nie przeciął,  bo zmarł.

Wstęgę za to (jeśli takowa była) rwała już siostra króla Anna Jagiellonka (za to szat to ona po śmierci brata raczej nie rwała, ale to już inna historia…).

Most był tak sprytnie skonstruowany, że po stronie praskiej dwa ostatnie przęsła były na zawiaskach, coby można je było otwierać, przesuwać na łyżwach (czyli nartach, czyli płozach) jak stateczek przepływał

Z samego mostu oprócz kilku obrazków i wyraźnych śladów kilwatera pod Gdańskiem, została tylko nazwa ulicy: MOSTOWA.

I tu nareszcie wyjaśnienie tej niesamowitej tajemnicy, na które wszyscy z zapartym tchem i rozdziawionym otworem gębowym niewątpliwie czekali! Oto ulica Mostowa (w kolorze blue,  żeby było bardziej wodno-rzecznie), to ta w dół, żeby ktoś barbakanu z bramą mostową nie pomylił ;):

Turyści! fotografowaliżby oni ten most li ci aby?!

Annie Jagiellonce zawdzięczamy ponadto budynek bramy mostowej z 1582 – murowanej, coby most drewniany przed pożarami z miasta strzegła, no i myto gdzie pobierać by było

A gdy mostu zabrakło, budynek zamieniono na prochownię, skąd już prosta droga do więzienia, którym był aż do powstania listopadowego, po którym zbudowano dużo lepsze i większe więzienie, no ale to już zupełnie zupełnie inna historia…

Takie ceglane w dole to dawny budynek bramy mostowej alias prochowni alias więzienia alias dziś Teatru Stara Prochoffnia

ps. a co mnie w ogóle z tą Mostową naszło? Otóż na egzaminie wczorajszym (na kandyta na przewodnika miejskiego) przyszło mi ją przypadkiem prezentować.  Z egzaminu został mi w pamięci absolutny hit, wypowiedziany przez koleżankę: „Mieszkanie, w którym urodziła się Maria Skłodowska Curie, jej matka wynajęła od SŁYNNEGO NOŻOWNIKA GERLACHA”.

To by było na tyle, jeśli chodzi o egzamin 🙂

Powiązane zdjęcia:

Author: Tygrys

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.